06
listopada 2012, godzina 12:00
04 listopada w katedrze św. Marka w Kairze odbyła
się uroczysta msza święta, podczas której Koptowie wybrali nowego papieża. Nazwiska
trzech kandydatów zostały zapisane na białych kartkach i wrzucone do
przeźroczystej szklanej kuli. Nastoletni chłopiec z opaską zawiązaną na oczach,
co symbolizowało, iż decyzja o wyborze papieża jest wolą Boga, wyciągnął z kuli
jedną z kartek. Nowym zwierzchnikiem Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego
został urodzony w 1952 roku biskup Tawadros. Uroczysta intronizacja na
stanowisko 118 Papieża Aleksandrii i Patriarchę Stolicy Apostolskiej (Biskupstwa)
św. Marka Apostoła odbędzie się 18 listopada. Poprzedni papież, Shenuda III
zmarł w marcu br., wieku 88 lat. Zwierzchnikiem kościoła pozostawał przez
cztery dziesięciolecia.
(więcej o wyborze i oczekiwaniach wobec nowego
papieża można przeczytać tutaj)
Koptyjski Kościół Ortodoksyjny jest jedną z
największych mniejszości chrześcijańskich na całym Bliskim Wschodzie. Za
założyciela tego odłamu religijnego uważa się św. Marka Ewangelistę. Ojczyzną
kościoła koptyjskiego jest Egipt, gdzie wyznawcy tego kościoła mieszkają już od
czasów starożytnych – chrześcijaństwo przyjęli w I w n.e.
Odłam koptyjski należy do ortodoksyjnych Kościołów
Wschodu, które wydzieliły się w wyniku sporu powstałego podczas Soboru
Chalcedońskiego w 451 roku. Spór dotyczył natury Jezusa i doprowadził do
pierwszego poważnego rozłamu w kościele chrześcijańskim. Od tamtej pory kościół
koptyjski pozostawał w izolacji. Sytuacja uległa zmianie dopiero w 1973 roku,
kiedy zwierzchnik kościoła koptyjskiego Shenuda III złożył wizytę w Watykanie i
wspólnie z papieżem Pawłem VI podpisał deklarację o zawarciu porozumienia pomiędzy
kościołami.
W VII wieku Egipt został podbity przez Arabów, co
spowodowało islamizację całego regionu. Mimo to, przez kolejne czterysta lat
większość mieszkańców Egiptu utożsamiała się z chrześcijaństwem. Dopiero w XII
wieku, kiedy muzułmanie zaczęli stanowić większą część społeczeństwa, rozpoczęły
się prześladowania Koptów. Wprowadzano szereg restrykcji mających na celu
ograniczenie chrześcijańskich praktyk religijnych. Społeczność koptyjska
zaczęła słabnąć. Prześladowania trwały do połowy XIX wieku. Przełom w
stosunkach chrześcijańsko - islamskich w Egipcie nastąpił w 1919 roku, kiedy wyznawcy
obu religii stanęli ramię w ramię i wspólnie walczyli przeciwko brytyjskiemu
okupantowi.
Wiek XX, za czasów prezydentury Hosniego Mubaraka,
to okres spokoju i budowania wspólnoty w oparciu o przynależność narodową, a nie
religijną. Co nie oznacza, że akty przemocy skierowane przeciwko mniejszości chrześcijańskiej nie
miały miejsca. Były to jednak mniej lub bardziej incydentalne sytuacje, a nie
masowe prześladowania.
Utrzymanie pokojowych stosunków pomiędzy wyznawcami
chrześcijaństwa i islamu jest ważnym wyzwaniem zarówno dla nowego papieża, jak
i dla obecnego prezydenta Egiptu. Jest to także ważny problem dla całego
parlamentu, w którym większość stanowią członkowie partii założonej przez Bractwo
Muzułmańskie. Jest to także wyzwanie dla wszystkich obywateli Egiptu.
graffiti na murze w Kairze (wykonane krótko po Rewolucji 2011) |