Czytelnia

Subiektywne recenzje przewodników po kraju faraonów, (o)powieści egipskich autorów, książek z Kairem w tle oraz literatury z kręgu kultury arabskiej…

Dział „Czytelnia” będzie regularnie rozbudowywany, a recenzje poszczególnych pozycji będą się regularnie (2 -3 razy w miesiącu) pojawiać na stronie głównej Bloga.

P R Z E W O D N I K I   P O   K R A J U   F A R A O N Ó W

„Kair” – Remigiusz Mielcarek

Wydawnictwo: Sorus

Rok wydania: 2000

Kieszonkowy (dosłownie) przewodnik po stolicy Egiptu, którego zdecydowanie nie polecam. Opis zabytków jest tak skąpy, że zastanawiam się, czy autor kiedykolwiek był w Kairze. Informacje praktyczne zawarte w publikacji dawno straciły na ważności (przewodnik wydano w 2000 roku). Ceny biletów są obecnie mniej więcej 200% wyższe niż te, które podano w publikacji. W Muzeum Starożytności, wbrew temu, co sugeruje autor, nie wolno fotografować, a aparat fotograficzny należy przed wejściem do budynku pozostawić w przechowalni. Ponadto denerwuje mnie wszechobecna w przewodniku tendencja, że należy coś zwiedzić tylko dlatego, że znajduje się w Kairze. Również słowniczek podstawowych zwrotów nie jest rzetelny i lepiej go w ogóle nie czytać, bo można zostać później wyśmianym.

Zdjęcia, czyli coś, co uważam za podstawową wartość artystyczną każdego przewodnika, nie zachwycają i zarazem nie zachęcają do pobytu w stolicy Egiptu.

Ocena: (skala 1-5)

ogólnie: 1,5

zawartość merytoryczna: 1

wartość artystyczna, czyli fotografie: 2

praktyczność, czyli złote rady i rzetelność informacji: 1

zobacz więcej...

***

„Kair. Miasta marzeń”

Biblioteka Gazety Wyborczej

Wydawnictwo: Mediaprofit

Rok wydania: 2012

Przepięknie wydany (twarda okładka, kredowy papier całości) i bogato ilustrowany przewodnik po Kairze z serii „Miasta marzeń”. Całość podzielona na cztery główne działy: Historia – dzieje miasta od starożytności do dnia współczesnego; Wademekum – wierzenia, zwyczaje i pismo starożytnych Egipcjan; Zwiedzanie – bogaty opis zabytków i miejsc bogato zdobiony kolorowymi fotografiami; Okiem znawcy.

Rysunki, mapy, zdjęcia, a nawet plan kairskiego metra – to wszystko składa się na doskonałe kompendium wiedzy o stolicy kraju faraonów. Warto zarezerwować trochę miejsca w walizce i zabrać przewodnik ze sobą. 

Ocena: (skala 1-5)

ogólnie: 4,5

zawartość merytoryczna: 5

wartość artystyczna, czyli fotografie: 5

praktyczność, czyli złote rady i rzetelność informacji: 3 (brakuje bazy hotelowej i gastronomicznej)

***

„Egipt. Przewodnik z atlasem”  

Sylvie Franquet i Anthony Sattin

Wydawnictwo: Global PWN

Rok wydania: 2008

Ze względu na swoją objętość, wymiar, a przede wszystkim ze względu na swój ciężar, doskonały przewodnik, który powinien znaleźć się w każdej walizce i w każdym plecaku. Opisuje 10 najważniejszych a zarazem najciekawszych miejsc w Egipcie, które trzeba koniecznie zobaczyć. Nie pomija także Kairu. Muzeum Egipskie (Starożytności), bazar Khan al Khalili (Chan al Chalili), meczet sułtan Hassana oraz Nil znalazły się w złotej dziesiątce – liście przebojów, jakie stworzyli autorzy. Ponadto poświęcili oni osobny podrozdział na zabytki i miejsca warte zobaczenia w stolicy. Poza opisem zabytków znajdują się tutaj liczne fotografie oraz informacje praktyczne każdego z miejsc: adres, dojazd, godziny otwarcia oraz informacja o przystosowaniu (lub nieprzystosowaniu) dla osób niepełnosprawnych.

Przewodnik uzupełnia rozdział poświęcony informacjom praktycznym: klimacie, walucie, transporcie publicznym, a także słowniczek podstawowych zwrotów. Znajdziemy tutaj również bogatą bazę obiektów noclegowych, gastronomicznych, sportowych i handlowych, a wszystko uporządkowane z podziałem na regiony.

Dodatkowym atutem przewodnika są mapy poszczególnych miast i regionów, a także atlas całego Egiptu.

Ocena: (skala 1-5)

ogólnie: 4

zawartość merytoryczna: 4

wartość artystyczna, czyli fotografie: 3

praktyczność, czyli złote rady i rzetelność informacji: 4

***

„Egipt wzdłuż doliny Nilu”

Sylvie Franquet

Wydawnictwo: Wydawnictwo RM

Rok wydania: 2007

„Ten przewodnik odpowie na pytania, które chciałbyś zadać komuś, kto mieszka w Egipcie. Co naprawdę warto zwiedzić? Dokąd koniecznie trzeba pojechać? Gdzie znajdują się fascynujące zakątki nieodkryte jeszcze przez turystów? Przewodnik napisany przez eksperta znającego Egipt od podszewki”.

Nieduży i nie ciężki przewodnik, opisujący najbardziej znane i najbardziej fascynujące miejsca Egiptu, poprzedzone wstępem na który składa się krótka notka o historii kraju. Wśród zabytków Kairu docenionych przez autorkę znajdują się: Muzeum Egipskie (Starożytności) oraz jego okolica, Cytadela i najciekawsze meczety, Stare Miasto (Old City lub Old Cairo) – czyli islamska część miasta, Kair Koptyjski oraz Piramidy w Gizie.

Rozdział „W wolnym czasie” bogato opisuje, gdzie warto zrobić zakupy i co warto kupić („antyki” i zabytki, rzemiosło, egipska bawełna, biżuteria, perfumy, przyprawy)? Gdzie można smacznie zjeść i jakie nocne rozrywki oferuje stolica kraju faraonów?

Przewodnik jest bogato ilustrowany kolorowymi fotografiami i mapami odwiedzanych miejsc. Dodatkowym atutem jest dołączona do publikacji mapa Egiptu, wraz z mapą centrum Kairu i Aleksandrii.

Ocena: (skala 1-5)

ogólnie: 4

zawartość merytoryczna: 4

wartość artystyczna, czyli fotografie: 3

praktyczność, czyli złote rady i rzetelność informacji: 4

***

O P O W I E Ś C I   E G I P S K I C H   T W Ó R C Ó W

„TAXI– opowieści z kursów po Kairze”

Chalid Al Chamisi

Wydawnictwo: Karakter

Rok wydania: 2011

Książka – reportaż Chamida al Chamisiego jest mi bliska przynajmniej z kilku powodów. Po pierwsze większość opowiedzianych tu historii miałam okazję zaobserwować i odczuć na tak zwanej „własnej skórze”. Po drugie, z perspektywy rewolucji i wszystkiego, co wydarzyło się w kolejnych miesiącach reportaż Chamisiego staje się cennym źródłem historycznym.

Publikacja Chamisi’ego jest zapisem wybranych rozmów z kairskimi taksówkarzami, którzy stanowią najliczniejszą grupę zawodową. Są wśród nich filozofowie, politolodzy, marzyciele i przede wszystkim zwykli ludzie borykający się z problemami dnia codziennego.

Książka „Opowieści z kursów po Kairze” jest doskonałą lekturą dla wszystkich, którzy pragną poznać codzienne życie mieszkańców stolicy Egiptu.

zobacz pełną recenzję...

***

„Kair, historia pewnej kamienicy” 

Alaa al-Aswany

Wydawnictwo: Capricorn Media Lazar

Rok wydania: 2008

„Kair, historia pewnej kamienicy” to pierwsza powieść tego autora, która dość szybko stałą się jedną z najlepiej sprzedających się książek na świecie. Powieść Aswany’ego posłużyła za scenariusz filmu, który w 2007 roku znalazł się w gronie filmów nominowanych do Oscara.

„Kair, historia pewnej kamienicy” opisuje życie codzienne mieszkańców starej kairskiej kamienicy położonej w centrum miasta, nieopodal Placu Tahrir. Na dolnych piętrach mieszkają najbogatsi przedstawiciele egipskiego społeczeństwa, a wśród nich dziennikarz Hatim Raszid, który musi zapłacić bardzo wysoką cenę za swoje homoseksualne związki. Na nieco wyższych kondygnacjach mieszka niezwykle piękna Busejna, która jest wykorzystywana seksualnie przez właściciela sklepu, w którym pracuje, aby zarobić na życie. Na dachu kamienicy, w blaszanych kontenerach mieszkają biedacy, których nie stać ani na kupno, ani nawet na wynajem mieszkania. Jednym z mieszkańców kairskiego dachu jest Taha, który pragnie zostać policjantem. Niestety, w związku ze swoim statusem materialnym nie ma żadnych szans na przyjęcie do Akademii Policyjnej.

Książka Alaa al-Aswany’ego ukazuje Kair, który jest niezwykle daleki od obrazków dostępnych w przewodnikach i w ofertach biur podróży. Hipokryzja, kłamstwo, skrajna bieda i odejście od nakazów religijnych to główne cechy mieszkańców „pewnej kamienicy”.

(już wkrótce na Blogu pojawi się recenzja książki)

***

„Khul-khaal. Egipskie bransoletki"

Nayra Atiya

Wydawnictwo: Smak Słowa

Rok wydania: 2008

Książka napisana na początku lat osiemdziesiątych ukazuje losy pięciu Egipcjanek mieszkających w Kairze. Pięć różnych historii, pięć zupełnie różnych postaci, pięć odmiennych spojrzeń na otaczający świat.

Z historii przedstawionych przez kobiety dowiadujemy się między innymi o złożonej sytuacji drugiej żony, o komplikacjach związanych z rozwodem, o obrzezaniu dziewczynek, o cierpieniu jakie niesie ze sobą utrata dziecka, a także o roli czarów i przesądów w codziennym życiu.

Autoportrety przedstawione w książce Nayry Atiya są nie tylko fascynującą lekturą, ale także, a może przede wszystkim, są źródłem wiedzy o współczesnym Egipcie.

A czym są tytułowe khul-khaal? Są to bransoletki noszone na kostkach przez zamężne kobiety, które mają informować o jej statusie. Z jednej strony są niezwykle uwodzicielskie i przykuwające uwagę, z drugiej jednak stają się dla kobiety piętnem. 

***

„Pensjonat Miramar”

Naguib (Nadżib) Mahfouz

Wydawnictwo: Smak Słowa

Rok wydania: 2012

Wciągający portret życia w Egipcie końca lat sześćdziesiątych XX wieku. Akcja powieści toczy się w pensjonacie Miramar w Aleksandrii. Poprzez historie jego mieszkańców, oraz pracującej w nim pięknej Zahry, poznajemy dylematy, z jakimi mierzą się Egipcjanie. Powieść ma budowę paraboli i jest rodzajem pełnej niepokoju, głębszej refleksji nad tym, w którą stronę powinien podążać kraj targany przez wiele sprzecznych sił. Uosobieniem Egiptu jest Zahra - dziewczyna uczciwa i pracowita, ale niewykształcona. W którą stronę zwróci się Zahra? Jaka przyszłość ją czeka? Czy dokona najlepszych możliwych wyborów, czy też zmarnuje swoje szanse?

***

„Karnak” 

Naguib (Nadżib) Mahfouz

Wydawnictwo: Smak Słowa

Rok wydania: 2011

W tej trzymającej w napięciu mini powieści Mahfuz przedstawia losy bywalców pewnej kairskiej kawiarni. Wśród starszych klientów, pamiętających jeszcze Egipt sprzed rewolucji w 1952 roku, są także trzej młodzi, zaangażowani politycznie studenci. Pewnego dnia zostają aresztowani, a narrator powoli odkrywa przed czytelnikiem przerażające historie, które stały się ich udziałem? Szokująca powieść, w której Mahfuz opisuje, jak naprawdę wyglądała egipska demokracja. Książka, której nie da się zapomnieć.

***

„Ród Aszura” 

Naguib (Nadżib) Mahfouz

Wydawnictwo: Świat Książki

Rok wydania: 2011

Arcydzieło egipskiego noblisty: pełna namiętności saga rodzinna, tocząca się szybko przez życie wielu pokoleń. Historia rodu An-Nadżi, zapoczątkowanego przez Aszura. Mimo niewiadomego pochodzenia sprawiedliwy Aszur staje się panem dzielnicy, dbając o zwykłych, biednych ludzi. Ale jego następcy - synowie, wnuki, prawnuki wikłają się w zdrady i oszustwa, ulegają pokusom bogactwa i nieodpowiednim kobietom. Ród traci zaufanie i przywództwo. Czy na zawsze? Barwna przypowieść o Złu i Dobru, łącząca prozę przygodową z poetyckim czarem wschodnich gawęd.

***

„Hamida z zaułka Midakk” 

Naguib (Nadżib) Mahfouz

Wydawnictwo: Smak Słowa

Rok wydania: 2010

Akcja powieści, podobnie jak innych utworów tego autora, toczy się pośród wąskich uliczek Kairu, gdzie w starych domach mieszczą się warsztaty rękodzielnicze i małe sklepiki, a pięknie rzeźbione okiennice kryją przed światem życie rodzinne mieszkańców, z jego specyficzną obyczajowością, radościami i smutkami, nierzadko tragediami. 

(już wkrótce na Blogu pojawi się recenzja książki)

***

„Rozmowy nad Nilem” 

Naguib (Nadżib) Mahfouz

Wydawnictwo: Świat Książki

Rok wydania: 2009

Głośna powieść słynnego egipskiego noblisty, która była przez lata objęta zakazem wydawania. Na barce, zacumowanej na Nilu, co wieczór spotyka się "śmietanka" kairskiej inteligencji: znany aktor, adwokat, literat, tłumaczka w ministerstwie, studentka... Oddają się zabronionemu rytuałowi palenia haszyszu, miłości i rozmowom o tym, co jest najważniejsze w życiu. Mahfuz po mistrzowsku łączy egzystencjalne rozważania o naturze człowieka ze społeczno-obyczajową panoramą Kairu lat 1960. i swoistą „poezją” absurdalnych, narkotycznych wizji bohaterów.

***

„Złoty rydwan” 

Salwa Bakr

Wydawnictwo: Smak Słowa

Rok wydania: 2009

Siedząc w celi kobiecego więzienia, Aziza postanawia stworzyć złoty rydwan, który poniesie ją do nieba, gdzie spełnią się wszystkie jej marzenia. Pragnie zabrać ze sobą niektóre ze współtowarzyszek niedoli. Analizując losy swoich koleżanek z więziennych cel, rozważa, która z nich zasługuje na darmową przejażdżkę do raju. Jej bezlitośnie szczere komentarze dotyczące przyjaciółek oraz ich rozmaitych przestępstw – morderstw, kradzieży, handlu narkotykami – składają się na tom współczesnych baśni z tysiąca i jednej nocy.
Salwa Bakr przekazuje cyniczne i cierpkie spojrzenie na to, w jaki sposób kobiety o zupełnie różnym pochodzeniu – niektóre winne, inne niewinne – radzą sobie razem na jednym oddziale. Zarysowuje również obraz skomplikowanego życia najniższych warstw społecznych współczesnego Egiptu. Z opisów przestępstw popełnianych przez bohaterki wyłaniają się zarazem ich pragnienia i tęsknota za lepszym życiem oraz problemy związane z niemożnością realizacji tych marzeń w uczciwy sposób. 

***